Boyun fıtığı, omurgada bulunan disklerin dejenerasyonu sonucu omurilikten çıkan sinirlerin baskı altında kalmasıyla oluşur. Boyun omurları arasındaki bu diskler, zamanla esnekliğini kaybederek yerinden çıkabilir ve sinirlere baskı yapar. Bu baskı sonucunda çeşitli belirtiler ortaya çıkar.
Belirtiler:
- Boyun ağrısı: Genellikle boyun bölgesinde hissedilir, sertlik ve hareket kısıtlılığıyla beraber olabilir.
- Omuz ve kol ağrısı: Fıtığın şiddetine bağlı olarak ağrı omuz, kol ve hatta el parmaklarına kadar yayılabilir.
- Uyuşma ve karıncalanma: Boyundan kola ve parmaklara kadar yayılan uyuşma ve karıncalanma, sinirlerin baskı altında kaldığının bir işaretidir.
- Kas zayıflığı: Kollar ve ellerde güç kaybı, tutuşta zayıflama olabilir.
- Baş dönmesi ve baş ağrısı: Boyun fıtığı, bazı durumlarda baş dönmesine ve baş ağrılarına neden olabilir.
Ağrı Nereye Vurur?
Boyun fıtığı ağrısı genellikle boyundan başlar, omuzlara, kollara ve ellerin parmaklarına kadar yayılabilir. Özellikle sinir köklerinin sıkıştığı bölgede ağrılar daha belirgin olur.
Nasıl Anlaşılır?
Boyun fıtığının tanısı, genellikle klinik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konur. Doktor, ağrıların yerini ve yayılımını değerlendirir, refleks testi yapar ve gerekiyorsa manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile omurga yapısını inceler. Elektromiyografi (EMG) testi de sinirlerin durumunu görmek için kullanılabilir.
Ne Yapılmalı? Ne İyi Gelir?
- İstirahat: Akut dönemde boyun hareketlerini sınırlamak ve dinlenmek önemlidir.
- Sıcak-soğuk uygulama: Kaslardaki spazmı azaltmak için sıcak veya soğuk kompres uygulanabilir.
- Fizik tedavi: Doktorun önerisiyle uygulanan fizik tedavi, kasları güçlendirmek ve hareket kabiliyetini artırmak için etkilidir.
- Boyunluk kullanımı: Kısa süreli boyunluk kullanımı, boyun kaslarını rahatlatabilir.
- İlaç tedavisi: Ağrıyı hafifletmek için anti-inflamatuar ilaçlar veya kas gevşeticiler kullanılabilir.
- Cerrahi müdahale: Çok ileri vakalarda sinir baskısını hafifletmek için cerrahi operasyon gerekebilir.
Egzersizler:
Fizik tedavi uzmanı veya doktorun önerisi doğrultusunda boyun fıtığı için yapılabilecek bazı temel egzersizler şunlardır:
- Boyun germe egzersizleri: Boynu hafifçe yana, öne ve arkaya esnetmek, kasları gevşetir ve omurlara baskıyı azaltır.
- İzometrik egzersizler: Boynun hareketsizken ellerle direnç gösterilerek yapılan egzersizler boyun kaslarını güçlendirir.
- Omuz açma hareketleri: Omuzları geriye ve öne doğru döndürmek, boyun ve sırt bölgesindeki kasları rahatlatabilir.
Tedavi:
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon: Genellikle ilk seçenek olarak önerilir. Kasları güçlendirmek ve ağrıyı hafifletmek için özel egzersizler uygulanır.
- Manuel terapi: Uzman kişilerce yapılan manuel terapi, omurganın düzgün hizalanmasını sağlar.
- İlaç tedavisi: İltihap ve ağrıyı azaltmak için anti-inflamatuar ilaçlar kullanılır.
- Epidural enjeksiyonlar: Sinir köküne steroid enjeksiyonu yapılabilir.
- Ameliyat: Eğer fizik tedavi ve ilaç tedavisi sonuç vermezse, cerrahi müdahale ile fıtıklaşan diskin alınması gerekebilir.